انواع شیفت دنده گیربکس‌های اتوماتیک
اهرم دنده یا به اصطلاح عموم دسته دنده در گیربکس‌های اتوماتیک با عنوان شیفتر دنده شناخته می‌شود. البته تعمیرکاران خودرو برخی کارشناسان نیز آن را شیفت دنده می‌نامند. به‌خاطر داشته باشید که این اصطلاح را نباید با شفت گیربکس که اهرم پایه چرخ‌دنده‌های درون پوسته جعبه دنده است اشتباه گرفت. شیفتر دنده یا شیفتر گیربکس اتوماتیک، عملکرد متفاوتی از دسته دنده یا اهرم دنده گیربکس‌های دنده‌ای دارد. بنابراین فرم و حالت آن نیز متفاوت است. عمومی‌ترین شیفتر دنده، نوعی از شیفتر اهرمی است که پشت فرمان در قسمت چپ یا راست قرار می‌گیرد. اما امروزه شاهد نمونه‌های دیگری از شیفت دنده گیربکس‌های اتوماتیک در خودروهای مدرن هستیم. در ادامه به معرفی برخی از آن‌ها خواهیم پرداخت.
شیفت با دکمه فشاری
شیفترهای فشاری یا دکمه‌ای یکی از نسخه‌های قدیمی‌تر شیفترهای دنده هستند. این مدل شیفت دنده گیربکس‌های اتوماتیک ابتدا در خودروهای کرایسلر مورد استفاده قرار گرفت و امروزه در نسخه‌هایی روز آستون‌مارتین، نسل دوم لینکلن MKZ، آلفا رومئو، فراری و کانتیننتال دیده می‌شود. دکمه فشاری شیفت دنده، روی فرمان یا جایی کنار و پشت فرمان تعبیه می‌شود. گاهی برای کم و زیاد کردن دنده‌ها از دو دکمه استفاده می‌شود (گیربکس‌های شیفت ترونیک). یک دکمه در سمت چپ و یکی در سمت راست که با فشردن هرکدام می‌توان دنده را زیاد یا کم کرد.
شیفتر قپه‌ای
این شیفتر را باید نسخه مدرن شیفترهای کلاسیک دروازه‌ای دانست. تویوتا اولین بار این نوع شیفتر را در نسل دوم پریوس به‌کار برد. هنوز هم در پریوس، شاهد شیفتر قپه‌ای هستیم. شیفتر قپه‌ای درواقع یک اهرم کوتاه‌تر و کوچکتر نسبت به اهرم‌های قدیمی است که چهره‌ای جذاب و امروزی هم دارد. تعویض دنده در این نوع شیف دنده گیربکس‌های اتوماتیک، با حرکت دادن دستگیره گرد و کوتاه، به میزان تنها یک اینچ به چپ، راست، بالا و پایین صورت می‌گیرد. در حال حاضر در نیسان لیفت نیز شاهد شیفتر قپه‌ای هستیم که ظاهری شبیه به موس کامپیوتر دارد.
شیفتر تک پایا
شیفترهای تک پایا را اولین بار کمپانی ب‌ام‌و و در سری ۵ وارد بازار کرد. امروز شاهد استفاده از این سبک طراحی در بیوک لاکراس و شورولت بولت توسط جنرال موتورز هستیم. شیفترهای تک پایا، چیزی شبیه جوی‌ستیک هستند و نسبت به شیفترهای قپه‌ای، به اهرم‌های دنده معمولی و کلاسیک شبیه‌ترند. اما مشکل اصلی آن‌ها، نامشخص بودن وضعیت دنده برای راننده است. به این معنی که موقعیت شیفتر، تاثیری در تشخیص مناسب دنده ندارد.
شیفترهای چرخشی
این نوع شیفت دنده گیربکس‌های اتوماتیک اولین بار توسط جگوار و در سدان‌های XF به‌کار رفت. به این نوع شیفت دنده، شیفتر شماره‌گیر نیز گفته می‌شود. ظاهر آن مانند یک غلتک تنظیم درجه است که از روی صفحه کنسول وسط بیرون آمده است. پس از جگوار کمپانی‌های دیگر نیز از این مدل شیفت دنده استفاده کردند اما فورد آن را در فیوژن با یک دکمه چرخشی جایگزین کرد. البته گفته می‌شود ممکن است این مدل جدید احتمال استهلاک بالاتری داشته باشد. باید دید.
شیفترهای اهرمی
این نوع شیفتر را باید شایع‌ترین و معمول‌ترین شیفت دنده گیربکس‌های اتوماتیک دانست. اما شیفترهای اهرمی نیز این روزها دچار تغییرات زیادی شده‌اند. برای مثال مرسدس بنز نسخه جدیدی از شیفتر اهرمی را ارائه کرده است که ابعاد کوچکتری از نسخه‌های قدیمی‌تر دارد. پشت فرمان و نزدیک به اهرم راننده قرار می‌گیرد و کارکردی شبیه با شیفترهای پایا دارد. پس از بنز، ب‌ام‌و نیز از این نوع شیفتر در سری ۷ خود استفاده کرد. البته شیفترهای اهرمی بنز نتوانت محبوبیت چندانی در بین خودروسازان پیدا کند.
شیفتر i3
ب‌ام‌و همواره در طراحی‌های لوکس و منحصر به فرد پیشرو بوده است. این کمپانی در طراحی هر شاخصه منحصر به‌فردی توانایی‌های بالای را از خود نشان داده است و سرآمد ارائه امضای شخصی در طراحی بدنه و کابین خودروهایش است. خاص‌ترین شیفت دنده گیربکس اتوماتیک را نیز شاید تا امروز در ب‌ام‌و i3 دیده باشیم. این شیفتر که نوعی از شیفتر دکمه‌ای محسوب می‌شود، قابلیت چرخش به جلو و عقب دارد. این دکمه با حفظ زاویه روی ستون فرمان تعبیه شده است و با این زاویه قدرت جهت‌گیری متفاوت نیز پیدا می‌کند. نوع طراحی این شیفت دنده در ظاهر نیز کاملا مدرن و به‌روز است و با طراحی کابین i3 به‌خوبی هماهنگ شده است. چهره فرازمانی آن، راننده و سرنشینان را به سفر در زمان می‌برد. به‌دلیل همین انحصار و خاص بودن به این نوع شیفت دنده گیربکس‌های اتوماتیک شیفتر i3 گفته می‌شود. چرا که کنون هیچ کمپانی دیگری از این نوع شیفتر در تولیدات خود استفاده نکرده است.